Η ιστορία των φυτών kokedama από τον 17ο αιώνα έως την Νέα Υόρκη κʹ το φεστιβάλ Καννών !
Το ήξερες ότι τα kokedama είναι απόγονοι της τέχνης των bonsai ; Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η τέχνη του bonsai έχει συνδεθεί με την Ιαπωνία ενώ στην πραγματικότητα κατάγεται από την Κίνα.
Ξεκίνησε ως μία πρακτική καλλιέργειας με το όνομα “pun-sai” (ή penzai) κατά την οποία οι Κινέζοι χρησιμοποιώντας ειδικές τεχνικές κλαδέματος δημιουργούσαν δέντρα νάνους ή θάμνους μέσα σε ένα δοχείο “δίσκο”. Ευρήματα δείχνουν ότι bonsai καλλιεργούνταν στην Κίνα περίπου το 6o αιώνα μ.Χ. αλλά πολλοί μελετητές υποστηρίζουν ότι μία πρώιμη μορφή της τέχνης υπήρχε στην Κίνα πολύ πιο νωρίς. Τα bonsai πρωτοεμφανίστηκαν στην Ιαπωνία το 12ο αιώνα κατά την περίοδο Καμακούρα (1185-1333) . Τα kokedama εξελίχθηκαν αρκετά αργότερα (1603-1868) προερχόμενα από την τέχνη Nearai Bonsai.
Τα δέντρα bonsai που αναπτύσσονταν μέσα σε ένα τόσο μικρό και στενό δοχείο όταν αφαιρούνταν από τη ρηχή βάση τους είχαν σχηματίσει μία συμπαγής μπάλα από δυνατές, μεγάλες ρίζες και χώμα. Ντύνοντας αυτή την μπάλα αρχικά με σφάγνο (sphagnum moss) γεννήθηκε το kokedama! Πολλούς αιώνες αργότερα κατά τη δεκαετία του ̕90 οι νεαροί Ιάπωνες κηπουροί θέλοντας να ξεφύγουν από το περιοριστικό, απαιτητικό, παραδοσιακό bonsai υιοθέτησαν και εξέλιξαν την τέχνη kokedama.
Φτάνοντας λοιπόν στο σήμερα τώρα πια δεν χρειάζεται να περιμένουμε ένα φυτό να αναπτύξει τις ρίζες του σε μία στιβαρή μπάλα για να δημιουργήσουμε ένα kokedama. Οι νεαροί Ιάπωνες χρησιμοποιώντας τροπικά φυτά τα οποία ευνοούνται από αυτή τη τεχνική κατάφεραν να εντυπωσιάσουν τον κόσμο της κηπουρικής, και όχι μόνο, δημιουργώντας μία νέα τάση καλλιέργειας και διακόσμησης με καλλωπιστικά φυτά εσωτερικού χώρου. Στην Ιαπωνία υπάρχουν πολλά μαγαζιά αφιερωμένα μόνο σε kokedama ενώ τα τελευταία χρόνια θα τα συναντήσεις σε όλη την Ευρώπη και Αμερική δίπλα στα bonsai.
Τα bonsai και τα kokedama αντικατοπτρίζουν τις αρχές της φιλοσοφίας του Wabi Sabi με χαρακτηριστικά την απλότητα, τη ζεστασιά, το ακανόνιστο, το γήινο και τραχύ, τη φυσικότητα και την αποδοχή!
Με μία πορεία λοιπόν που ξεκινά από την Ιαπωνία του 17ου αιώνα τα kokedama έφτασαν στο σήμερα και συγκεκριμένα στην Νέα Υόρκη να διακοσμούν τραπέζια γνωστόν εστιατορίων όπως το “Le Bernardin”. Το βραβευμένο με 3 αστέρια Michelin γαλλικό εστιατόριο γιόρτασε φέτος τα 50 χρόνια λειτουργίας του και πιο σικ από πότε διακόσμησε τα τραπέζια του με ορχιδέες kokedama.
Τα kokedama όμως έχουν ταξιδέψει και στις Κάννες με το “After Young” την δεύτερη ταινία μεγάλου μήκους του ανερχόμενου Κορεάτη σκηνοθέτη Kogonada. Η ταινία ήταν υποψήφια για το βραβείο Un Certain Regand στο περασμένο φεστιβάλ Καννών. Ένα ιδιαίτερο sci-fi με εξαιρετική αισθητική και σκηνοθεσία, πρωταγωνιστή τον Collin Farell και στο background διακριτικά τα kokedama καθώς στοιχεία της φιλοσοφίας Wabi Sabi μας παρουσιάζονται μέσα από το story της ταινίας.
Με ιστορία πολλών αιώνων τα kokedama είναι εδώ ! Τα ανεπιτήδευτα αυτά ζωντανά γλυπτά αποκτούν όλο και περισσότερους λάτρεις ανά τον κόσμο τόσο για την διακοσμητική τους ιδιαιτερότητα όσο και για την πνευματική , φιλοσοφική τους κουλτούρα !
